Alder Lake işlemciler son dönemde oldukça ses getirdi bildiğiniz üzere. Intel oldukça hareketli günler geçirirken sorular da birikti. Biz de Intel’in EMEA, Ortadoğu, Türkiye ve Avrupa Bölgesi Tüketici Direktörü Ali Rıza Küçük ile Alder Lake işlemciler, yonga krizi ve Intel’in sektördeki yeri üzerine keyifli bir röportaj yaptık.
Okuyucularımız için, sizi kısaca tanıyabilir miyiz?
Alı Rıza Küçük: Yaklaşık altı yıldır Intel’de EMEA (Avrupa, Ortadoğu ve Afrika), Ortadoğu, Türkiye ve Avrupa Bölgesi Tüketici Direktörü olarak görev yapıyorum. Intel Inside ile tüm Tüketici Kanalları aracılığıyla Ortadoğu, Türkiye ve Afrika’da tüketici elektroniği alanındaki tüm tüketici tüketim işlerinden sorumluyum.
Endüstride etki alanı en geniş olan şirketlerden birinde, Intel’de önemli bir konumda bulunuyorsunuz. Birinci sorudan devam edersek, tüm bunlar nasıl başladı?
ARK: Her şey, üniversite yıllarımda başladı. Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde (ODTÜ) bilgisayar mühendisliği okudum ve öğrenimim sırasında Intel yongaları ve Çevirici Dili ile meşgul oldum. Intel’de çalışmak hayalimdi ve Intel’deki serüvenim 1999 yılında başladı. O zamandan bu yana Türkiye, META (Ortadoğu, Türkiye ve Afrika) ve EMEA (Avrupa, Ortadoğu ve Afrika) bölgelerindeki müşterilerin dünyayı değiştiren teknolojilerimize ulaşmasını ve bu teknolojilerimizi satın almasını sağlamak için Türkiye, BK ve BAE’de farklı görevler üstlendim.
Oyuncular açısından Intel’in hepimizin hayatında önemli bir yeri var. Sanki Pentium MMX teknolojisinin bizim için büyük çığır açmasının üzerinden yıllar değil de birkaç gün geçmiş gibi. Şu anda 12. nesil Alder Lake işlemcilere ulaştık. Bu noktadan hareketle, cevabını çok merak ettiğim bir soruyu sormak istiyorum. Alder Lake önceki nesle göre ne gibi farklılıklar taşıyor, bunların hangilerinden bahsetmek istersiniz?
ARK: Her şeyden önce, Alder Lake’te farklı bir üretim prosesi kullanılıyor ve çok daha verimli olacak şekilde tasarlandı. Boyutu önceki nesle kıyasla daha küçük ve bu küçük boyut, elektronların kat etmesi gereken mesafeyi kısaltarak enerji tasarrufu sağlıyor ve tasarımı daha verimli bir hale getiriyor. Bu iki nesil arasındaki en önemli farklardan bir diğeri de Alder Lake’in daha hızlı belleği desteklemesi, çünkü yeni mimari masaüstü bilgisayarlar için DDR5 belleği ve dizüstü bilgisayarlar için LPDDR5’i destekliyor. Bellek açısından yarattığı en önemli avantaj, veri hızının önemli ölçüde daha yüksek olması. Bu şu anlama geliyor: Alder Lake yongası ve uyumlu RAM’i bulunan makineler, bilgisayarın çeşitli bileşenleri arasında veri aktarmada çok daha iyi. Alder Lake, aynı zamanda daha güçlü. Kullanıcılara, önceki nesle kıyasla performans watt başına %19 iyileştirme sunuyor. 12. Nesil Dünyanın En İyi Oyun İşlemcisi, popüler League of Legends oyununda %45’e ulaşan artışla nesilden nesle muazzam performans kazanımları sağlıyor.
Intel sunumda, hem Alder Lake’in “yeni bir işlemci” olduğunu vurguladı hem de mobil oyunlar gibi son derece geniş bir kapsamdan, içerik üretimi için sunduğu kolaylıktan ve sonuçta ticari iş istasyonlarına kazandırdığı avantajlardan bahsetti. Bu konuda neler söylemek istersiniz?
ARK: Intel Alder Lake, büyük bir işlemciler ailesi. Şu anda 12. Nesil Core Mobile şemsiyesi altında üç işlemci ailesi var: H-serisi 45 W teknoloji tutkunu yongaları, P-serisi 28 W Performans İnce ve Hafif ve 9 W ile 15 W SKU’dan oluşan U-serisi Modern İnce ve Hafif serisi. H-serisi, şimdiye kadarki en hızlı mobil işlemcisi ve %40’a kadar daha hızlı. İçerik üreticileri için tasarlanan bu seri; son derece hızlı video kurgusu, üç boyutlu modelleme ve işleme sağlıyor.
Oyuncular oldum olası işlemcilerin teknik özelliklerinden bahsetmekten büyük keyif aldılar. Core i9-12900K’in ilk test sonuçlarını aldığımızda çok heyecanlanmıştık. Core i5-12400 ise, harika bir fiyat-performans ürünü olarak piyasada sağlam bir yer edinmiş gibi görünüyor. Bu kadar rekabetçi bir alanda endüstrinin lideri olmaya çalışmak stres verici olmalı.
ARK: Testlerde rakiplerini geride bırakan Core i5-12400’ün fiyat-performans işlemcilerinin lideri haline geldiğini söyleyebiliriz. Bu işlemcide, Golden Coves adını verdiğimiz, yüksek performanslı 6 çekirdek var. Bu altı çekirdeğin her birinin 2 iş parçacığı var; yani işlemcide toplamda 12 iş parçacığı bulunuyor. Core i5-12400, oyuncular arasında şimdiden üstün bir fiyat-performans ürünü olarak görülmeye başladı. Sektördeki rekabet geçtiğimiz birkaç yılda büyük bir artış kaydetti ve bence bu, son kullanıcılar için önemli bir avantajı beraberinde getiriyor. Sert rekabet, bizi her zaman daha iyisini yapmaya zorluyor ve Intel olarak, bundan büyük bir zevk alıyoruz.
Yonga krizi, endüstrinin en önemli sorunlarından birini teşkil ediyor. Biz oyuncular da, özellikle konsollarda bunu hissediyoruz. Öte yandan, PC oyuncuları için düşük fiyatlı işlemci pazarı da aynı çıkmazla karşı karşıya kaldı. Acaba sizin bu konudaki görüşleriniz nelerdir? Giriş seviyesi işlemci sınıfında bir stok ve üretim krizi yaşanıyor mu?
ARK: Pandemiyle birlikte bilgisayarlara olan talep artışı son derece yüksek seviyelere ulaştı. Şu anda, dünyada internete bağlı cihazların sayısının 10 milyar olduğu tahmin ediliyor. Bu, toplam insan nüfusunun üzerinde bir rakam. Evden çalışma ve uzaktan eğitim, dünyanın dijitalleşmesini hızlandırdı ve bilgisayarlara duyulan ihtiyacın artmasına neden oldu. Bunların tümü, küresel yonga krizine neden oldu. Intel olarak biz, bu yüksek talebi karşılamak için üretim kapasitemizi artırıyoruz. Bu alanda ciddi yatırımlar yaptık ve yapmaya devam ediyoruz. Sektördeki tüm diğer şirketler de yatırım yaparak kapasitelerini artırıyorlar. Bunların yanında, bilgi işlem ekosistemini desteklemek için gerekli olan diğer bileşenlerin tedarikini artırmak için de ortaklarımızla aktif bir şekilde çalışıyoruz.
Sizce yonga krizi tünelinin ucunda bir ışık var mı? Her şey sona erdiğinde fiyatlar ve üretim planlama bundan nasıl etkilenecek?
ARK: Yonga krizinin 2023’e kadar süreceğini düşünüyorum. Durum zamanla düzelecek fakat 2022’nin sonuna kadar arz-talep dengesine ulaşmak kolay olmayacak. Önceki yanıtımda bahsettiğim gibi, sorunun her zaman yonga sıkıntısıyla ilgili olduğu doğru değil. Bu sorun, daha ziyade parça kombinasyonlarından kaynaklanıyor. Biz de ortaklarımızla bu konuda çalışmalar yürütüyoruz. Yani evet, tünelin sonunda ışık var. Şu anda tüm dünyada enflasyon artışı yaşanıyor ve yonga krizi sona erdiğinde fiyatların nasıl olacağını öngörmek kolay olmayacak. Bence fiyatlar çakılmayacak ama eskisi kadar yüksek de olmayacak.
Alder Lake’in yanında, Intel Laminar soğutucular ve H670 ve H610 gibi daha erişilebilir yonga kümelerinin duyuruları da yapıldı. Bu ürünler planlarınız açısından ne kadar önemli?
ARK: Intel’in Laminar soğutucuları, termal dağılım sınırlamaları ve estetik açısından, mevcut soğutucularımız için bir yükseltme olacak şekilde tasarlandı. Yeni Laminar ailemiz ile üç termal çözüm sunuyoruz ve tasarımın ulaştığı başarıdan gurur duyuyoruz. Yeni Laminar soğutucularımızın ürünlerimize önemli bir katkı sağladığını ve pazarda güçlü bir rakip olduğunu düşünüyorum. 12. Nesil işlemciler için yeni 600-serisi yonga kümelerini piyasaya sürdük. 600-serisi yonga kümesi ile, yonga kümesini işlemciye bağlayan DMI bağlantısını bir kez daha güçlendirmiş olduk. 600-serisi yonga kümeleri, harika bağlantı seçenekleri sunuyor. Hem H670 hem de H610 yonga kümelerinde kayda değer sayıda USB bağlantı noktası ve Entegre Intel Wi-Fi 6E (Gig+) bulunuyor.
Intel, çok uzun zamandır bizimle birlikte ve tıpkı bilgisayarlar gibi, hayatımızda önemli bir yeri var. Önümüzdeki yıllarda hayatlarımız nasıl şekillenecek ve Intel buna nasıl katkıda bulunacak?
ARK: Şu son derece açı ki dijital dönüşüm devam edecek ve hiçbir şey eskisi gibi olmayacak. Veri trafiği, dünya çapında yılda %25 artış gösteriyor. 2025 yılına kadar toplam verilerin 175 zettabayta* ulaşması bekleniyor – bunu, IDC verileri söylüyor. Bu, son derece yüksek bir rakam. Tüm bu verileri işlemek için, muazzam bir işleme gücüne ihtiyaç var. Intel gibi şirketler, burada devreye giriyor. Yatırımlarımızı dijital dönüşüme yönelik olarak yapıyor ve işleme gücünü sürekli artırıyoruz. Müşterilerimiz sorunlarını çözmek için bu verileri yeni ve farklı biçimlerde kullanabilmenin yollarını ararken, biz Intel’de tüm bu verileri uygun bir fiyat performansında taşımak, depolamak ve işlemek için gerekli olan veri odaklı mimarileri tasarlamaya çabalıyor, buna odaklanıyoruz. Yol haritamız hayli dolu ve bence önümüzdeki yıllarda sektördeki liderliğimizi koruyacağız.
Bu keyifli röportaj için teşekkür ederiz.
*Zettabaytlar hakkında bilgi
Eğer 175ZB veriyi 50GB kapasiteli 1mm Blu-ray disklerde depolayacaksanız sizi 10 kereden fazla aya götürecek uzunlukta bir disk yığınına ihtiyacınız var demektir. Perakende mağazaları, hastaneler, üretim tesisleri ve hatta otomobiller, veri fabrikaları haline geliyor. Aslına bakılırsa küresel veri ortamının 2025 yılına kadar büyüyerek 175 zettabayta ulaşması bekleniyor.