Video oyun dünyasının artık vazgeçilmesi olan konsollar kendilerini kabul ettirene kadar uzun yıllar geçti. Peki konsolların tarihinde neler oldu ve bugünkü gelişmiş oyun konsolları nasıl ortaya çıktı?
1. Birinci nesil oyun konsolları
Bugün hepimizin severek oyunlar oynadığı XBOX Series S veya Playstation 5 ya da XBOX Series X gibi oyun konsolları aslında çok uzun yıllara dayanan bir konsol tarihin sonucu olarak ortaya çıktılar. Oysa ilk nesil konsollar piyasaya çıktığında, kimsenin onların bugünkü gelişmiş hallerine evrilebileceğini düşünmüyordu.
Hepiniz çok şaşırabilirsiniz, ama tarihteki ilk video oyun konsolu 1972 yılında piyasaya çıktı. Magnavox Odyssey isimli oyun konsolu televizyona bağlanıp oyun oynamayı mümkün kılan dijital bir mucize gibi karşılandı. Elbette bu makine için gidip mağazalardan oyun seçmek gibi bir şansınız yoktu ve hafızasına yüklü olan oyunlarla geliyordu. Oyun dediğimiz ise, iki tane çubuğun arasında bir tane kareyi sektirip durduğunuz pong gibi basit oyunlardı. İnsanlar, sanki tenis maçı oynuyormuş gibi, ekranın karşısında saatlerce kare şeklinde bir topa vurup eğleniyordu. Topun kare şeklinde olmasının da nedeni, o yüzyıllarda henüz yuvarlak ve küçük şekiller yaratmak için gerekli çözünürlüğün olmamasıydı. Tahmin ettiğiniz üzere bu konsollar yetişkinlerin pek de ilgisini çekmiyordu. 70’li yıllar boyunca anlamsız bir çocuk oyuncağı olarak görülen bu konsollar, sonraki 20 sene boyunca video oyunlarının karşılaşacağı ön yargının da temelini atmıştı.
2. İkinci nesil oyun konsolları ile dengeler değişti
Video oyun dünyasında dengeleri değiştiren, insanların “video oyun” kavramına ön yargılarını ilk defa kıran ve video oyunlarının eğlenceli bir seçenek olacağını hissetmesini sağlayan makineler, ikinci nesil oyun konsolları oldu. Bunlar hem görsel hem de işitsel olarak ilk konsollardan çok ilerideydiler. Renkli ve nispeten yüksek çözünürlüklü, hatta senaryolu oyunlara izin veren ikinci nesil oyun konsollarına örnek vermek gerekirsek, efsanevi Atari markasının Atari 2600 oyun konsolunu da sayabiliriz. 1978 yılında piyasaya çıkan bu konsol 1980 yılında dünyayı fethetmişti. Bu konsol o kadar çok sevildi ve satıldı ki, dünyada video oyunları artık Atari oyunları diye anılmaya başladı ve bu tanımlama 30 sene geçerliliğini korudu. Hala yaşı 50’nin üzerinde olan jenerasyonun video oyunlarına Atari oyunlarını dediklerine şahit olabilirsiniz, şaşırmayın. Oysa Atari aslında sadece bir firmanın ismiydi. Samsung gibi, Apple gibi, LG gibi, Motorola gibi… Fakat bu firma Atari 2600 konsolu ile dünya çapında öyle büyük bir video oyunu devrimi yaptı ki, artık tüm dünya video oyunlarını onun ismiyle anar oldu. Tarihte bir şirketin bu kadar büyük başarı yakaladığı örnek çok azdır.
3. Üçüncü nesil oyun konsolları rekabet için yaratıldı
Atari 2600’un yarattığı video oyun devrimi o kadar büyüktü ki, Atari tek başına milyarlarca dolarlık bir Pazar yarattı. Daha önce video oyunlarını ciddiye bile almayan elektronik şirketleri, bu büyük pazarın farkına varıp Atari rekabet edecek bir hamleye giriştiler ve her biri de Atari 2600’den daha iyi bir oyun konsolu geliştirmek için yarışa başladı. İşte 1983’ten itibaren, bu rekabetin ilk meyveleri olan üçüncü nesil oyun konsolları ortaya çıkmaya başladı. Bunların arasında ise Sega ve NES oyun sistemleri vardı.
4. Beşinci nesi oyun konsolları
Üçüncü nesil ve dördüncü nesil oyun konsolları o kadar yakın süreler içinde piyasaya çıktı ki, 1987’deki dördüncü nesil konsollar, yoğun rekabette öncüllerinden müşteri çalmak ve piyasada yer edinmek için acele acele hazırlanmış gibiydiler. Ancak asıl devrim, 1993’teki Sony Playstationile yaşandı. Dünya çapında 105 milyon adet satılan bu oyun canavarı öyle sevildi ki, güçlü grafik yetenekleriyle oturma odalarındaki en önemli eğlence sistemine dönüştü. Hatta video oyun geliştiricilerinin, video oyun pazarının on milyarlarca dolar büyüklüğe ulaşabileceğini de bu konsol ikna etti ve zaten ondan sonra kimse video oyun endüstrisinin önünü alamadı. Video oyun pazarı, dünyadaki en büyük eğlence sektörü olan sinemayı katlaya katlaya geçti.
5. Playstation 4 ve 5
Bugün oyun konsollarını incelerken, Playstation 4 ve 5seçeneğini kesinlkle ayrı bir kategori olarak değerlendirmek gerekebilir. Son derece güçlü birer oyun canavarı olan Playstation 4 ve 5 modeller arkasında da dünyanın en önemli elektronik ve dijital eğlence şirketi konumunda olan Japon Sony’nin desteği ile 150 milyona yakın evde dijital eğlence hizmeti veriyor. Sanal gerçeklik gözlüklerini de destekleyen Playstation 4 ve son versiyonu Playstation 5 tarihteki görevini bitirdiğinde, video oyun dünyasındaki en önemli konsollardan biri olarak anılacak.